Antidepresan

Egzersiz yapmanın ruh sağlığı ve anksiyete üzerindeki etkileri, hem bilimsel araştırmalar hem de klinik gözlemlerle güçlü şekilde desteklenmiştir. Düzenli fiziksel aktivitenin psikolojik iyi oluşu artırdığı, depresyon ve anksiyete belirtilerini hafiflettiği birçok çalışmada gösterilmiştir.

Egzersizin Ruh Sağlığı Üzerine Etkileri

1. Endorfin ve Serotonin Artışı

• Egzersiz sırasında vücut doğal “iyi hissetme” hormonları olan endorfin ve serotonin salgılar.

• Bu kimyasallar, ruh halini iyileştirir ve depresif belirtileri azaltabilir.

? Kaynak: Craft & Perna (2004) - Egzersizin depresyon tedavisindeki etkilerini inceleyen bir meta-analiz çalışmasında, egzersizin antidepresan kadar etkili olabileceği belirtilmiştir.

2. Stresin Azalması

• Egzersiz, kortizol (stres hormonu) düzeylerini düşürür.

• Ayrıca sinir sistemini dengeleyerek stres karşısında daha dayanıklı bir zihin yapısı gelişmesini sağlar.

? Kaynak: Salmon (2001) – Egzersizin stres, anksiyete ve beyin fonksiyonları üzerindeki etkileri üzerine derleme.

3. Uyku Kalitesinin Artması

• Fiziksel aktivite uykuya dalmayı kolaylaştırır ve uyku kalitesini artırır.

• Kaliteli uyku, ruh sağlığı için temel bir unsurdur ve anksiyeteyi azaltır.

4. Özgüvenin ve Özsaygının Artması

• Egzersiz, vücut algısının iyileşmesini sağlar.

• Hedeflere ulaşmak (örneğin bir koşu mesafesini tamamlamak), kişide başarı hissi oluşturur.

• Bu da özsaygıyı ve ruhsal dayanıklılığı artırır.

? Egzersizin Anksiyete Üzerine Etkileri

1. Fizyolojik Gerilimin Azalması

• Anksiyeteye eşlik eden semptomlar (kalp çarpıntısı, nefes darlığı, kas gerginliği) egzersizle doğal olarak azalır.

• Egzersiz, bu belirtilerin kontrolünü sağlayarak panik atağı önlemeye yardımcı olabilir.

2. Zihinsel Odaklanma ve Dikkat Dağıtma

• Egzersiz sırasında odak, fiziksel harekete yöneldiğinden ruminatif (tekrarlayıcı olumsuz) düşünceler azalır.

• Özellikle yürüyüş, yoga, yüzme gibi ritmik aktiviteler zihni sakinleştirir.

3. Anksiyete Bozukluklarında Terapötik Etki

• Hafif-orta şiddetteki genel anksiyete bozukluğu (GAD) veya sosyal anksiyete gibi durumlarda egzersiz, psikoterapiye destek olarak kullanılabilir.

• Araştırmalar, haftada 3-5 gün yapılan orta yoğunluklu egzersizin anksiyeteyi %20–30 oranında azaltabileceğini göstermiştir.

? Kaynak: Jayakody, Gunadasa & Hosker (2014) – Egzersizin anksiyete bozuklukları üzerindeki etkilerini inceleyen sistematik inceleme.